Elektrikli ve Otonom Araçlar
Teknolojik olarak gelişmelerin yaşanması beraberinde birçok sektöründe gelişme göstermesine neden olmaktadır. Elektrikli ve Otonom araçlar konusunda 19. YY’ın ortalarında başlanan çalışmaların günümüzde geldiği nokta yıllar öncesinde hayal edilemezdi. Bu yüzden de mühendislik alanında elektrik ve elektronik mühendisliğinin artık alanı dışına çıkarak farklı bir türden uzmanlık alanında seyrettiğine tanıklık ediyoruz. Özellikle de otomotiv sanayisinde ileri seviyeye taşınan Elektrikli ve Otonom araçlar konusunda merak edilenleri buradan açıklamak istiyoruz.
Elektrikli araçların hayatımızda giderek yerini alması çok farklı bir sektörün karşımıza çıkmasına neden olmaktadır. Özelikle de araçlar üzerinde denenen batarya teknolojisinin 18. YY’a kadar uzandığını düşündüğümüz zaman aslında bu sektörün yeni olmadığını görüyoruz. Ancak dünya üzerinde petrol üretiminin her geçen gün artmasıyla beraber o dönem içerisinde elektrikli araçların ikinci plana atılmasına neden olmuştu. Ancak günümüzde petrole olan talebin azalmasıyla birlikte Elektrikli ve Otonom araçlar dünya üzerinde her ülkenin planlarında ciddi değişikliklere gitmesine neden oldu. Bu alanda öncü firmalar arasında yer alan TESLA’nın yapmış olduğu araçların son derece başarılı sonuçlar vermesi ile birlikte yeni sektörün doğuşuna şahitlik eder oldu. Bu yüzden de ülkemizde bu konuda çalışmalarına hız verdi ve 2023 yılında Türkiye’nin yerli otomobili olan elektrikli otomobilin yollarda olacağının müjdesini verdi.
TESLA bu alanın öncülüğünü yapmaktadır
2003 yılında kurulan ve günümüzde Elektrikli ve Otonom araçlar sektöründe lider firma konumunda olan TESLA’nın özellikle araçlarında kullandığı elektrik oranın %37 oranında olduğunu belirtelim. TESLA ile rekabet edecek olan bir diğer firmanın ise günümüzde BMW olduğunu ve bu firmanın da çok ciddi yatırımlar ile Elektrikli ve Otonom araçlar üzerinde çalışmalarının olduğunu biliyoruz.
Firmanın ürettiği araçların toplam maliyetinin %25’ini batarya teknolojisinin oluşturduğunu göz önüne aldığımız zaman bu rakamın son derece ciddi olduğunu görüyoruz. Özellikle de TESLA’nın araçlarında yakın zaman içerisinde uygun fiyat politikası ile hareket edecek olması beklenmektedir. Lityum ve iyon batarya teknolojisi üzerinde çalışmalarına devam eden firmanın Dünya’nın önemli batarya üreticisi firması olan Panasonic firması ile kurduğu tesisten alacağı verimin 2020 yılı sonuna doğru iki katına çıkması beklenmektedir.
Otonom araçlar kaza oranlarında düşüşe neden olacak mı?
Son nesil üretilen araçların birçoğunda otonom özelliğinin bulunması trafik kazalarında da ciddi düşüşler meydana gelmesine neden olacaktır.
Öncelikli olarak otonom araç nedir? Bu konuda merak edilenleri sizlere açıklamak istiyoruz.
İnsan desteğine ihtiyaç duymadan gidebilme özelliğine sahip araç türlerine otonom araç denmektedir. Günümüzde bu tarz araçların üretimlerinin hızlı bir şekilde devam ettiğini düşündüğümüz zaman TESLA’nın yapmış olduğu araçların bu alanda lider olduğunu belirtelim. Özellikle de araçların çevresinde olan sensörler ve navigasyonlar sayesinde araçların sürücüsüz bir mod desteği ile gitmesi bu araçların otonom olma özelliğinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Günümüzde meydana gelen araç kaza oranlarının %90’ından fazlasının insanlardan kaynaklı olması otonom araçlara olan ilginin de giderek artmasına neden olacaktır. Özellikle son derece yüksek oranda insana bağlı kazaların önüne geçmek için Elektrikli ve Otonom araç üreten firmaların bu alanda yapmış oldukları çalışmalar gelecek nesillerde insan kaynaklı kaza oranlarının %0 inmesine neden olacak gibi durmaktadır.
Otonom araçlarda yer alan sensörlerin araçlarda bulunan algılayıcı sistemin devreye girmesine neden olmaktadır. Bu sayede de insanların otonom araçlar sayesinde yakın zaman içerisinde seyir halinde kitap okumasına, kahve içmesine gidecek kadar kolaylıklar sunacağı beklenmektedir. Araçlarda yer alan bu sensörlerin ve algılayıcı cihazların yapay zeka teknolojisi ile birleştirilmesi ile beraber kaza riskinin en aza ineceği tahmin edilmektedir.
Otonom araçların sunduğu faydalar nelerdir?
Sürücüsüz araç teknolojisinin giderek hayatımıza girmesi ne kadar hayal gibi görünse de bizler için yakın zamanda gerçek olacak bir teknolojidir. Özelikle TESLA’nın bu konuda başı çektiğini ve zaman zaman sürücüsüz bir şekilde araçların gittiği görüyoruz. Otonom araçlar sayesinde yakın zaman içerisinde üretimine hız verilen bu araçlar sayesinde hayatımızda çok ciddi kolaylıkların olacağını belirtelim.
Mesela iş yerinize yetişmek zorunda olduğunuz bir zamanı düşünelim. Ortalama olarak 1 saate gitme şansınız var. Otonom moduna aldığınız aracınızda o 1 saat içerisinde gerekli telefon görüşmelerinizi yapabilir, notlarınızı okuyabilir ve hatta bilgisayarınızdan yapmanız gereken işleri bile yapabilirsiniz. İnsanlık için son derece önemli olacak bu olayın yakın zamanda neredeyse bütün araç firmaları tarafından bizlere sunulacağını belirtelim.
Hatta iş yerine gittiğiniz zaman aracınızı park etmek istediğiniz mesafenin uzak olması durumunda bile, akıllı telefonlarınızla entgre olan araç otomasyonu sayesinde iş yerinizin önünde inebilir ve cep telefonlarınızdan aracınızın en yakın otoparka çekilmesini sağlayabilirsiniz. Aslında her ne kadar hayal gibi görünse de bu sistemlerin günümüzde var olması, bu sistemlerin geliştirilebilmesi ile doğru orantılı olarak dikkat çekmektedir.
Otonom araçlar nasıl çalışır?
Bu tarz araçlar üzerine yerleştirilen kamera sistemleri sistemin son derece stabil bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır.
- Radar Sistemi;
Otonom araçların 360 dereceli açı ile etraflarının radar sistemi ile donatılması araçlara gelen tehlikeleri aracın tespit etmesi için son derece önemlidir. Kör nokta olarak tabir edilen o noktanın bu tarz araçlarda olmaması da kaza riskinin en aza inmesi için tercih edilmiştir.
- Şerit Takip Sistemi;
Günümüzde yeni nesil araçların birçoğunda bulunan bu sistemi, kazaların en aza inmesi konusunda bizlere yardımcı olmaktadır. Özellikle ön cama ve aracın kör noktası olarak tabir edilen noktalara yerleştirilen bu kamera sayesinde aracınız şeridinin dışına çıktığı zaman otonom sayesinde sizlere uyarı gelerek sizlerin veya otonom modda ise kendisinin düzeltmesi ile devreye girecektir.
- Lidar teknolojisi
Lazer teknolojisi olarak da geçen bu sistemin lazer ışık darbeleri kullanılarak çalıştığını belirtelim. Aracın hemen hemen her noktasında yer alan bu teknoloji sayesinde aracın dış etkenlerden gelen tehlikeleri sezme konusunda son derece başarılı olduğunu belirtelim. Özellikle nesnelerin uzaklığı ve yüzeylerini tanıma konusunda %100 başarı ile çalışması otonom araçlar için olmazsa olmaz teknolojiler arasında yer almaktadır.
- Kızıl Ötesi Kameralar
İnsan gözünün göremediği cisimlerin tespit edilmesine yarayan bu kamera sistemleri de özellikle gece sürüş modlarında insanlar açısından son derece faydalıdır. Nesnelerin ve cisimlerin gece karanlığında tespit edilmesine yarayan bu sistem de otonom araçların olmazsa olmazları arasında yer almaktadır.
- Tekerlek kodlama cihazları
Araçların hız tespitlerinin çalışmasına yardımcı olacak bu kodlama sayesinde aracınızın gitmesi gereken hızın tekerleklerden beyne gelen kod ile uyumlu olduğunu belirtelim.
- Stereo Kamera Sistemleri
Araçların ön camlarına monte edilen bu kameralarda yollarda karşımıza çıkan cisimlerin ve nesnelerin aracın 3 boyutlu şekilde algılamasına yardımcı olmaktadır. İnsan gözünün göremediği açılardan araca bilgi paylaşımı yapan bu kamera sistemleri de araçların son derece başarılı çalışmasında etkili olan faktörler arasında yer almaktadır. Özellikle yayaların ve cisimlerin hareket hızlarından yola çıkarak oluşması muhtemel olan tehlikeleri bizlerden önce sezerek kaza riskinin en aza inmesi açısından çalışan bir sistem olarak dikkat çekmektedir.
- GSP Ölçüm Ünitesi
Özellikle cep telefonlarımızda yer alan Navigasyon modu ile çalışan bu sistem de araçlarımıza vereceğimiz komut sayesinde aracın gitmesi gereken noktaya en kısa sürede ulaşmasını sağlamaktadır. Bu sensörler sayesinde bizlerde araç ile ilgili seyahatlerimizde herhangi bir sorun yaşamadan gideceğimiz noktaya gitme şansını bulmuş olacağız.